Python: Matematiksel İşlemler
Bir önceki bölümde nasıl başlatacağımızı ve nasıl kullanacağımızı öğrendiğimiz etkileşimli kabuk üzerinde biraz daha çalışmaya devam edeceğiz.

Etkileşimli kabuk aslında Python’da asıl çalışma ortamımız değildir. Kodlarımızı esas olarak dosyalara kaydedeceğiz. Ama etkileşimli kabuk bize, asıl programlarımızı yazmaya başlamadan önce Python’a aşinalık kazanma fırsatı verecek... Etkileşimli kabuk; kod alıştırması yapma ve kodları test etme gibi işlerimiz için harika bir araçtır.

Bu bölümde, Python’da basit matematik işlemlerini nasıl yapabileceğimizi öğreneceğiz. Python’la hiç bir şey yapamasak bile, onu basit bir hesap makinesi yerine kullanabiliriz. Şimdi etkileşimli kabuğu açıp çalışmaya başlayalım:
Kod: [Seç]
>>> 5 + 2

7

Gördüğünüz gibi, Python matematikten anlıyor.. Üstelik yukarıdaki kodda bize yabancı gelecek hiçbir öğe yok. Tıpkı bildiğimiz matematikte olduğu gibi, “+” işareti “toplama” anlamına geliyor. Bir de şuna bakalım:

Kod: [Seç]
>>> 3457 - 2456

1001

Burada da bir sıkıntı yok. Her şey sıradan... Peki çarpma ve bölme işlemleri için ne kullanacağız? Onlara da bakalım:

Çarpma işlemi için “*” işaretini kullanıyoruz:

Kod: [Seç]
>>> 6 * 5

30

Bölme işlemi için ise “/” işaretini:

Kod: [Seç]
>>> 5 / 2

2.5

Python için, işleme alınan sayıların büyüklüğü küçüklüğü önemli değildir. Python çok büyük (veya çok küçük) sayıları hiçbir sorun çıkarmadan çarpabilir, toplayabilir, çıkarabilir veya bölebilir...

Yalnız, birden fazla matematik işlemini aynı anda yaparken bir konuya dikkat etmemiz gerekir. Mesela size şöyle bir soru soralım: Sizce aşağıdaki işlemin sonucu kaçtır?:

Kod: [Seç]
>>> 5 * 2 + 4 / 2
Eğer yukarıdaki işlemin sonucu beklediğiniz gibi çıkmadıysa, “işlem önceliği” denen kavramı gözardı etmişsiniz demektir. Matematik derslerinden hatırladığımız “işlem önceliği” kuralı Python’da da geçerlidir. Bu kurala göre; çarpma ve bölme işlemleri, toplama ve çıkarma işlemlerinden önce yapılır. Yani yukarıdaki ifadede önce “5 * 2” işlemi, ardından “4 / 2” işlemi yapılacak, daha sonra bu iki işlemin sonucu birbiriyle toplanacaktır.

Python’un kullandığı işlem sırasını değiştirmek için parantez işaretlerinden yararlanabilirsiniz. Örneğin yukarıdaki işlemin “7” sonucunu vermesi için ifadeyi şöyle düzenlemeniz gerekir:

Kod: [Seç]
>>> (5 * 2 + 4) / 2

7.0

Öncelikli olarak yapılmasını istediğimiz işlemleri parantez içine aldığımıza dikkat edin. Bu şekilde, önce “5” ile “2” sayısı çarpılacak, ardından bu işlemin sonucuna “4” eklenecek ve çıkan değer “2”ye bölünecektir.

Matematik işlemleri yaparken, bu şekilde parantezler kullanarak işlemin istediğiniz gibi sonuç vermesini garanti edebilirsiniz.

Şimdiye kadar Python’da “+”, “-”, “*” ve “/” işaretlerini gördük. Bu işaretlere “işleç” (operator) adı verilir. Gelin isterseniz Python’da daha başka hangi faydalı işleçlerin olduğuna bir göz gezdirelim:

“%” işleci
Bir bölme işleminde, kalan sayıyı bulmak için “%” işaretinden yararlanıyoruz:
Kod: [Seç]
>>> 5 % 2

1

Demek ki “5” sayısını “2”ye böldüğümüzde, bölme işleminden artan sayı, yani “kalan”, 1 oluyormuş...
Bir de şu işlemin sonucuna bakalım:
Kod: [Seç]
>>> 10 % 2

0

Kalan “0” olduğuna göre, demek ki “10” sayısı “2”ye tam bölünüyormuş... Peki bu bilgi bizim ne işimize yarar? Mesela “%” adlı işlecin verdiği sonuca bakarak, sayıların çift mi yoksa tek mi olduğunu denetleyebiliriz. “herhangi bir sayı % 2” işleminin sonucu “0” ise o sayı çifttir. Eğer sonuç “1” ise o sayı tektir...

Eğer ilkokul öğrencilerine basit matematik kavramlarını öğreten bir program yazmayı planlıyorsanız bu işleç işinize yarayacaktır. Hatta ileride bu işlecin hiç tahmin etmediğiniz yerlerde de işinize yarayacağını görürseniz şaşırmayın...

“//” işleci

Python’da kullanabileceğimiz başka bir işleç ise şudur: “//”. Bu işleç, bir bölme işleminde sonucun sadece tamsayı kısmını almamızı sağlar. Hemen bir örnek vererek durumu somutlaştıralım:
Kod: [Seç]
>>> 9 // 2

4

Gördüğünüz gibi, sonuç tamsayı şeklinde. Yani sonucumuz ondalık kısmı içermiyor. Normalde “9” sayısı “2” sayısına bölündüğünde şu sonucu elde ederiz:
Kod: [Seç]
>>> 9 / 2

4.5

Aynı işlemi “9 // 2” şeklinde yaptığımızda ise ondalık kısım atılır, ekrana sadece tamsayı kısım verilir... İlk bakışta bu işleç çok manalı gelmeyebilir, ama ileride mutlaka, ondalık sayı yerine tamsayı elde etmek istediğiniz durumlarla karşılaşacaksınızdır.

“**” işleci
Bu işleç, bir sayının kuvvetlerini hesaplamak için kullanılır. Üslü sayıları bulmak için bu işleçten yararlanacağız. Örneğin:
Kod: [Seç]
>>> 2 ** 3

8

Demek ki “2” sayısının üçüncü kuvveti “8” imiş... Mesela 1453 sayısının karesini şöyle bulabiliriz:
Kod: [Seç]
>>> 1453 ** 2

2111209

Ya da 15 sayısının 3. kuvvetini şöyle bulabiliriz:
Kod: [Seç]
>>> 15 ** 3

3375

Python’da bunların dışında daha pek çok işleç bulunur. Ama içlerinde şu anda en çok işimize yarayacak, en temel işleçler bunlardır. İlerde öteki işleçleri de inceleyeceğiz.

Şu ana kadar Python’un temellerine ilişkin pek çok şey söyledik. Örneğin en temel öğelerden biri olan print() fonksiyonunu ve bu fonksiyonun ne işe yaradığını öğrendik. Bunun yanısıra Python’da sayıların kullanımına da şöyle bir göz gezdirdik.

print() fonksiyonunu işlerken, bu fonksiyonun ekrana çıktı vermek için kullanıldığını, bu fonksiyonla birlikte kullandığımız cümleleri tırnak içine almamız gerektiğini söylemiştik. Yalnız bu bölümde dikkatinizi çekti mi bilmiyorum, ama farkettiyseniz yukarıdaki kodların hiçbirinde tırnak işareti kullanmadık. Şimdi gelin isterseniz bunun nedenlerini tartışalım...
 
İletişim
 
Site yönetimi ile iletişim için :

ose_35_@hot...
Sitemde Ara
 


Google Arama
Sitemde Arama
Reklam Alanı
 
Anket
 
 
Bugün 55851 ziyaretçi (118496 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol